حضرت معصومه (س)شفیعه روز جزا:

« یکى از امتیازات بزرگى که شهر عزیز قم دارد، این است که بر گرد مضجع شریف یکى از برگزیدگان اهل ‏بیت‏علیهم السلام حضرت فاطمه معصومه ‏علیها السلام بنا شده است. » مقام معظم رهبرى اجمالى از زندگى فاطمه معصومه علیها السلام نام شریف آن بزرگوار، «فاطمه‏» و مشهورترین لقب ایشان «معصومه‏» است. پدر بزرگوارش، امام هفتم شیعیان حضرت موسى بن جعفرعلیه السلام و مادر مکرمه‏اش، حضرت نجمه خاتون‏علیها السلام است که آن بانو، مادر امام هشتم حضرت على بن موسى الرضاعلیه السلام نیز است . ازاین‏ رو، حضرت معصومه (س) با حضرت رضاعلیهما السلام از یک مادر هستند. ولادت آن حضرت در روز اول ذى‏القعده سال 173 ه . ق در مدینه منوره واقع شده است. دیرى نپایید که در سنین کودکى، با مصیبت ‏شهادت پدر گرامى خود در حبس هارون در شهر بغداد مواجه شدند. از آن پس تحت مراقبت و تربیت ‏برادر بزرگوارش، حضرت على بن موسى الرضا(ع) بزرگ شدند. در سال 200 ه . ق در پى اصرار و تهدید مامون عباسى سفر تبعید گونه حضرت رضاعلیه السلام به مرو آغاز شد. آن حضرت بدون این‏ که کسى از بستگان و اهل‏ بیت‏ خود را همراه ببرند راهى خراسان شدند. یک سال پس از هجرت برادر، حضرت معصومه‏ علیها السلام به شوق دیدار برادر، همراه عده‏اى از برادران و برادرزادگان به سوى خراسان حرکت نمودند و در هر شهر و محلى از سوى مردم مورد استقبال واقع مى‏شدند. این‏جا بود که آن حضرت نیز همچون عمه بزرگوارشان حضرت زینب (‏س) پیام مظلومیت و غربت‏برادر گرامى‏شان را به مردم مؤمن و مسلمان مى‏رساندند و مخالفت‏ خود و اهل‏بیت‏ (ع) را با حکومت‏حیله‏گر بنى‏عباس اظهار مى‏فرمودند. بدین ترتیب، تا کاروان حضرت به شهر ساوه رسید، عده‏اى از مخالفین اهل ‏بیت‏(ع) که از پشتیبانى مامورین حکومت‏ برخوردار بودند، سر راه را گرفتند و با همراهان حضرت وارد جنگ شدند. در نتیجه، تقریبا همه مردان کاروان به شهادت رسیدند، حتى بنا بر نقلى حضرت معصومه‏علیها السلام را نیز مسموم نمودند. به هرحال، یا بر اثر اندوه و غم زیاد از این ماتم و یا بر اثر مسمومیت از زهر جفا، حضرت فاطمه معصومه‏ علیها السلام مریض شدند و از آن‏ جایى که دیگر امکان ادامه راه به سوى خراسان ممکن نبود، قصد شهر قم را نموده و سؤال فرمودند: از این شهر (ساوه) تا «قم‏» چند فرسخ راه است؟ در پاسخ گفتند: ده فرسخ. فرمودند: مرا به شهر قم ببرید؛ زیرا از پدرم شنیدم که مى‏فرمود: «شهر قم مرکز شیعیان ما است.» بزرگان شهر قم، وقتى از این خبر مسرت‏بخش مطلع شدند به استقبال آن حضرت شتافتند، و در حالى که، «موسى بن خزرج‏» بزرگ خاندان «اشعرى‏» زمام ناقه آن حضرت را به دست گرفته بود، و عده فراوانى از مردم پیاده و سواره گرداگرد کجاوه حضرت در حرکت‏ بودند. در روز 23 ربیع الاول سال 201 ه . ق حضرت وارد شهر مقدس قم شدند. سپس در محلى که امروز «میدان میر» نامیده مى‏شود در جلوى منزل شخصى «موسى بن خزرج‏» شتر آن حضرت زانو زد و افتخار میزبانى حضرت نصیب او شد. آن بزرگوار به مدت 17 روز در این شهر زندگى نمود و در این مدت، مشغول عبادت و راز و نیاز با پروردگار متعال بود. هم‏اکنون محل عبادت آن حضرت حجره‏اى است در مدرسه ستیه به نام «بیت النور» که محل زیارت ارادتمندان آن حضرت است. سرانجام، آن بزرگ یادگار اهل‏بیت‏(ع) در روز دهم و یا دوازدهم ربیع الثانى سال 201 ه. ق، پیش از آن‏که دیدگان مبارکش به دیدار برادر روشن شود، در دیار غربت و با اندوه فراوان دیده از جهان فرو بست و شیعیان را در ماتم خود به سوگ نشاند. مردم قم با تجلیل فراوان پیکر پاکش را به سوى محلى به نام «باغ بابلان‏»، که قبرستان خانوادگى اشعریون بود، تشییع و به خاک سپردند . پس از دفن حضرت معصومه‏ علیها السلام، "موسى بن خزرج" سایبانى از بوریا بر فراز قبر شریف ایشان قرار داد، تا این‏که پس از سال‏ها حضرت زینب‏(س) دختر امام جواد(ع) اولین گنبد را بر فراز قبر شریف عمه بزرگوارشان بنا کرد و بدین سان، تربت پاک آن بانوى بزرگوار اسلام قبله ‏گاه قلوب ارادتمندان به اهل بیت‏ علیهم السلام و دارالشفاى دل سوختگان عاشق ولایت و امامت ‏شد. فضایل و مناقب حضرت معصومه علیها السلام الف. شرافت‏ خانوادگى آن حضرت «بنت رسول‏الله‏صلى الله علیه وآله‏» و «بنت ولى‏الله‏» و «اخت ولى‏الله‏» و «عمة ولى‏الله‏» است و این امر خود سرچشمه سایر فضایل و کمالات معنوى و روحانى آن بزرگوار است. ب. عالمه و محدثه اهل بیت علیهم السلام یکى از والاترین عناوینى که نشان ‏دهنده بلندى مرتبه علم و آشنایى کریمه اهل ‏بیت‏علیهم السلام با معارف بلند اسلام و مکتب حیات‏بخش تشیع است، محدثه بودن آن حضرت است. بزرگان علم حدیث، احادیث و روایات رسیده از آن حضرت را قبول و به آن استناد مى‏نمایند؛ چرا که آن حضرت جز از افراد مورد وثوق و اطمینان حدیث نقل نمى‏کند. ج. معصومه فاطمه معصومه که خود پرورش یافته مکتب ائمه طاهرین‏ علیهم السلام و یادگار صاحبان آیه تطهیر است، نمونه عالى از طهارت و پاکى است ، ‏به حدى که خاص و عام ایشان را "معصومه" لقب داده‏اند. د. کریمه اهل بیت علیهم السلام از دیر زمان آستان قدس فاطمى، منشا هزاران کرامت و عنایت ربانى بوده است. چه قلب‏هاى ناامیدى که سرشار از امید به فضل و کرم الهى و چه دست‏هاى تهى که سرشار از رحمت ربوبى؛ و چه انسان‏هاى بریده از همه جا و ناامید از همه کس، که با دلى شاد و روحى پیوسته به ابدیت از درگاه پر فیض و کرم این کریمه اهل بیت‏علیهم السلام برگشته و براى خود نوعی زندگى براساس ایمان مستحکم به ولایت اولیاى حق بنا نهادند. و. مقام شفاعت آن حضرت از جمله کسانى که به شفیعه بودنش در روایات و آثار دینى تصریح شده است، فاطمه معصومه‏ علیها السلام است. (1) حضرت معصومه‏علیها السلام در روایات امام صادق ‏علیه السلام فرمود: براى خدا حرمى است و آن مکه است، و براى رسول خدا صلى الله علیه وآله حرمى است و آن مدینه است، براى امیرالمؤمنین‏علیه السلام حرمى است و آن کوفه است و براى ما حرمى است و آن شهر قم است و به زودى زنى از فرزندان من در آنجا دفن خواهد شد که نامش «فاطمه‏» است. هرکس که او را زیارت کند بهشت ‏بر او واجب خواهد شد(2) امام جواد علیه السلام فرمود: کسی که عمه ام را در قم زیارت کند پاداش او بهشت است. (3) امام صادق (ع) : کسی که آن خانم ( حضرت معصومه علیها السلام) را زیارت کند در حالی که آگاه به شأن و منزلت ایشان باشد، به بهشت می رود.(4) امام رضا علیه السلام فرمود: هرکس معصومه را در قم زیارت کند ، مانند کسی است که مرا زیارت کرده است.(5)

پی نوشت: 1- برگرفته و تلخیص است از کتاب زندگى‏نامه حضرت معصومه‏علیها السلام، انتشارات آستانه مقدسه قم. 2- البحار، ج 60، ص 216. 3- کامل الزیارة. 4- بحار الانوار، ج 48، ص 307. 5- ناسخ التواریخ، ج 3، ص 68.