فدک

فدک قریه‏ای بود از قراء یهود که بین آن و مدینه دو روز راه فاصله بوده است.

بعد از فتح خیبر، خداوند رعب و ترسی از مسلمین در دل اهل فدک قرار داد. لذا نماینده‏ ای نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرستادند و از آن حضرت خواستند که با آنان بر نصف فدک مصالحه کند. حضرت هم پذیرفتند.  

سوره حشر، آیه 6 و7: و ما افاءالله علی رسوله منهم فما او جفتم علیه من خلیل و لا رکاب ولکن الله یسلط رسله علی من یشاء والله علی کل شیء قدیر ما افاء الله علی رسوله من اهل القری فلله و للرسول و لذی القربی. . 

خداوند در این دو آیه می‏فرماید: آنچه را که خداوند به پیامبرش رجوع داده (از غنائم جنگی و زمینها و. . .) و شما مسلمانان هیچ اسبی برای فتح آن نتاختید و هیچ شتری سوار نشدید؛ بلکه خداوند پیامبرش را بر آن مسلط فرمود که خداوند هم بر هر چیز قادر است.

همه این اموال مربوط است به خدا و رسولش و نزدیکان او. . . (یعنی بین تمام مسلمین تقسیم نمی‏شود؛ مانند غنائم جنگی دیگر. بلکه فقط در اختیار رسول خداست تا در بین فقرا و محتاجان تقسیم کند) این دو آیه صریح است در حکم اموالی مانند فدک که مسلمانان در آن حقی ندارند بلکه تماما در اختیار رسول خداست.  

اعطاء فدک

حضرت امام رضا علیه السلام می‏فرماید: هنگامی که آیه آت ذالقربی حقه؛ حق نزدیکان خود را بده نازل شد،

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: فاطمه را به سوی من بخوانید. حضرت فاطمه (علیهاسلام) را خبر کردند

رسول خدا فرمود: ای فاطمه! فدک از جمله اموال و غنائمی است که برای فتح آن مسلمانان اسب و شتری نتاخته‏اند. « و هی لی خالصه دون المسلمین » و آن تنها در اختیار من است و مسلمانان در آن حقی ندارند. خداوند تبارک و تعالی به من امر فرمود که حق نزدیکانم را بدهم. من این فدک را به تو دادم. آن را تصرف کن برای خودت و فرزندانت.

عوائد فدک

در بعضی از روایات آمده است که درآمد سالیانه فدک بیست و چهار هزار دینار بوده است و در بعضی دیگر از روایات درآمد سالیانه را هفتاد هزار دینار گفته‏اند.  

غصب فدک

امیرالمؤمنین علیه السلام می‏ فرماید: در زیر این آسمان تنها فدک در دست ما بود؛ ولی عده ‏ای بر آن بخل کردند. (یعنی عمر و ابوبکر آنرا از روی بخل گرفتند.) و عده دیگری در آن دست و دلبازی کردند.

یعنی عثمان آن را به تصرف خود گرفت و به هر کسی که می‏خواست بذل و بخشش کرد. و خداوند، خوب قاضی و حَکَمی است و خوب می‏داند که درباره فدک و غیر فدک با ما چه کردند!  

منابع:

فاطمه الزهرا رحمانی/392/3.

بحار الانوار، ج 29 ص 105 و 123.

نهج البلاغه/ رسائل/ 44.

 نفرین حضرت فاطمه هنگام بیعت اجباری امام علی علیهماالسلام     آنچه به اینجا پیوند دارد... حضرت فاطمه زهرا علیهاسلام هجوم به خانه وحی گ.حوادث دوران امامت 

فاطمه زهرا علیهاسلام در هر موقعیتی از مقام ولایت امام علی علیه السلام دفاع می‏کرد.

مثلا وقتی زن‌های مسلمان به عیادتش آمدند، با آنها سخن گفت و مردان آنها را که دست از حمایت علی علیه السلام کشیده بودند، به شدت ملامت نمود.

در جریان بیعت گرفتن از امیرالمؤمنین نیز تا آنجا که می‏توانست از شوهرش دفاع کرد و برای جلوگیری از پایمال شدن حق او به میان مردان رفت و فریاد کشید و با ضجه و ناله خود، مردم را برای کمک به امام علی ترغیب کرد.

 امام صادق علیه السلام چنین روایت می‌کند:

وقتی امیرالمؤمنین علیه السلام را از منزل با اجبار و اکراه خارج کردند، فاطمه علیهاسلام هم خارج شد و فریاد کشید:

« پسر عم مرا رها کنید! به خدایی که محمد را به حق مبعوث فرمود، اگر او را رها نکنید، چادر از سر می‏کشم و پیراهن پدرم رسول الله را بر سر می‏گذارم و نفرین‌تان می‏کنم.»

 امیرالمؤمنین به سلمان گفت:

« سلمان، فاطمه را دریاب!»

سلمان می‏گوید:

« من نزدیک فاطمه علیهاسلام بودم. به خدا قسم دیدم ستون‏های مسجد رسول خدا از جا کنده شد و بالا آمد؛ به طوری که اگر کسی می‏خواست از زیر آن رد شود می‏توانست. جلو آمدم و گفتم:

« ای بانو و ای سرور و مولای من! خداوند تبارک و تعالی پدرت را رحمتی برای کل جهانیان فرستاد. اینان را نفرین نکن.»

فاطمه علیهاسلام فرمود:

ای سلمان، می‌خواهند علی را بکشند و من دیگر نمی‏توانم صبر کنم. مرا رها کن تا نزد قبر پدرم بروم و آنها را نفرین کنم.»

عرض کردم‏:

« مرا علی علیه السلام فرستاده و امر فرموده که به خانه برگردی.»

فاطمه علیهاسلام فرمود:

« اکنون که علی علیه السلام امر کرده، برمی‏گردم و صبر می‏کنم.»

سپس برگشت و ستون‏ها به حال اولیه درآمد.

 بعد از اینکه خلافت ابوبکر تثبیت شد نیز امیرالمؤمنین علیه السلام فاطمه زهرا را بر روی مرکبی می‏نشاند و به در خانه‏ها یا مجالس انصار می‌رفت.

فاطمه علیهاسلام از آنها طلب یاری می‏کرد، اما آنها می‏گفتند:

 « ای دختر رسول خدا! ما بیعت کرده‏ایم و دیگر کار از کار گذشته.»

 امیرالمؤمنین می‏فرمود:

« آیا صحیح بود که من جسد مطهر رسول خدا را رها کنم و به مشاجره بر سر خلافت بپردازم؟»

فاطمه علیهاسلام می‏فرمود:

« علی علیه السلام آنچه را که سزاوار بود، انجام داد. آنها هم هر چه کردند، خداوند به حسابشان خواهد رسید.»

منابع: *بیت الاحزان/ 86 - 87.